Sovrin
Sovrin
សំណង់អគារបេតិកភណ្ឌបុរាណជាច្រើនត្រូវបានយុវជនមួយក្រុមប្រឹងប្រែងលើកស្ទួយឡើងវិញ
NEWS 5 years ago
សំណង់អគារដែលសាងសងឡើងចាប់តាំងពីសម័យអាណានិគមបារាំងត្រូវបានគេទទួលស្គាល់គ្រប់ៗគ្នាថាជាសំណង់អគារដ៏រឹងមាំនិងជាស្ថាបត្យកម្មដ៏អស្ចារ្យប្រកបដោយក្បូរក្បាច់រចនាដ៏ទាក់ភ្នែកជាទីបំផុត។ ក៏ប៉ុន្តែគួរឲ្យសោកស្តាយ សំណង់អគារបុរាណទាំងអស់នោះបែរជាមិនសូវមានការចាប់អារម្មណ៍ពីសំណាក់មហាជនទូទៅឡើយ ហើយខ្លះក៏ត្រូវបានគេបោះបង់ចោលនិងកំពុងតែលាក់ខ្លួនពួនអាត្មានៅក្នុងព្រៃយ៉ាងសោកសៅគ្រប់ទិសទីនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ ដូច្នេះហើយទើបធ្វើឲ្យយុវជនវ័យ ២៦ ឆ្នាំ «ស្រ៊ិន សុខមាន» ចំណាយពេលអស់៧ឆ្នាំ ដើម្បី រុករកនិងផ្តិតយករូបភាពនៃអគារបុរាណជាច្រើននោះទុក មុនពេលវាបាត់បង់ទៅ និងគ្រោងបើកជាពិព័រណ៍រូបថតមួយក្រោមប្រធានបទថា «អគារបេតិកភណ្ឌដែលត្រូវគេមើលរំលង»។ ពិព័រណ៍នេះនឹងប្រព្រឹត្តិទៅ រយៈពេលបីថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១០ ខែសីហា ដល់ថ្ងៃច័ន្ទ ទី១២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ នៅឯ Kbach Gallery (Factory Phnom Penh)។
គោលបំណងនៃពិព័រណ៍រូបថតនេះមិនត្រឹមតែជាការបង្ហាញរូបរាងអគារបុរាណតែប៉ុណ្ណោះឡើយតែ បំណងធំៗនៃកម្មវិធីនោះក៏ចង់កំណត់ទីតាំងអគារបេតិកភ័ណ្ឌដែលសាធារណជនមិនសូវស្គាល់ ស្ថិតនៅរាយប៉ាយពេញផ្ទៃ ប្រទេស។ ទីពីរ ចង់លើកស្ទួយតម្លៃអគារទាំងនោះឲ្យភ្ញៀវជាតិនិងអន្តរជាតិងាកមកចាប់អារម្មណ៍ និង ទាមទារការចូលរួមអភិរក្សគាំពារឲ្យបានគង់វង្ស។ ចំណែកឯទីបី ចង់ស្វែងរកជំនួយថវិកាដើម្បីបម្រើការសិក្សាស្រាវ ជ្រាវ និង ការបោះពុម្ពជាសៀវភៅទាក់ទងនឹងប្រវត្តិអគារបេតិកភ័ណ្ឌខណៈដែលសព្វថ្ងៃប្រទេសយើងនៅខ្វះឯកសារជាតិជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៅឡើយ គឺមានតែឯកសារផ្ទាល់មាត់ពីការចងចាំរបស់ចាស់ទុំ និង ឯកសារបរទេសមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ។ ជាមួយគ្នានេះ កញ្ញា «ប៊ូ ចន្ទដាណែត» តារាសម្តែងក្នុងរឿង «ផ្កាថ្ម» ត្រូវបានជ្រើសតាំងធ្វើជាទូតសុឆន្ទៈតំណាងកម្មវិធី និងតារាសម្តែងពីររូបទៀតគឺ លោក សាន់ ម៉េងលាង ហៅ «ហារី ពិសិដ្ឋ» និង តួឯកយីកេវ័យក្មេង កញ្ញ «កែវ សុផានិត» ក៏នឹងចូលរួមផ្សព្វផ្សាយនូវសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌនៅក្នុងកម្មវិធីនេះផងដែរ។
Photo by CHUNKEAT
មិនមែនជាអតីតនិស្សិតស្ថាបត្យកម្ម ឬ បុរាណវិទ្យាឡើយ តែដោយសារតែឧបនិស្ស័យ និងចំណង់ចំណូលទៅលើវិស័យអភិរក្សនិយម សុខមាន បានចំណាយពេលជាច្រើនដើម្បីធ្វើស្វ័យសិក្សារៀនសូត្រអំពីចំណេះដឹងទូទៅទាក់ទងនឹងភូមិសាស្រ្ត ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងនោះក៏មានទីតាំងស្ថាបត្យកម្មបុរាណខ្លះៗតាំងពីនៅរៀនវិទ្យាល័យ ក្រោយមកក៏ចាប់យកជំនាញទេសចរណ៍ដែលនេះជាឱកាសមួយធ្វើឲ្យ សុខមាន បានឈ្វេងយល់កាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីបេតិកភណ្ឌនៃខេត្តនីមួយៗនេះឡើង។ ឆ្លងកាត់ការស្រាវជ្រាវរយៈពេល៧ឆ្នាំពោលគឺចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៣ សុខមាន បានចំណាយទាំងកំលាំងកាយនិងកំលាំងចិត្តជាមួយនឹងថវិការផ្ទាល់ខ្លួនផងដើម្បីប្រមែប្រមូលនូវរូបរាងនិងទីតាំងរបស់អគារនីមួយៗ តើអ្វីខ្លះដែលជាឧបសគ្គក្នុងដំណើរផ្សងព្រេងនេះ? «បើនិយាយពីផលលំបាកហ្នឹងគឺសឹងតែហួសថ្លែងទៅហើយ។ បញ្ហាធំបំផុតគឺថវិកា ដោយសារតែយើងជាគ្រូបង្រៀន ប្រាក់ខែយើងនៅមានកម្រិត។ យើងត្រូវលៃលកថវិកាខ្លួនឯងសម្រាប់ការចំណាយ ទាំងស្រុងលើបេសសកកម្មស្រាវជ្រាវរយៈពេល០៧ឆ្នាំនេះ ចុះខេត្តមួយលើកយ៉ាងហោចណាស់ ត្បិតត្បៀតក៏ត្រូវចំណាយ៥០ដុល្លារដែរ គ្មានអ្នកណាជួយចេញសូម្បីមួយរយលុយខ្មែរ។ បញ្ហាទីពីរ គឺពេលវេលា យើងមានពេលចុះខេត្ត តែថ្ងៃសៅរ៍អាទិត្យ ឬ ថ្ងៃបុណ្យឈប់សម្រាកតែប៉ុណ្ណោះ យើងមិនអាចចុះទៅស្រាវជ្រាវដល់ទីតាំង ផ្ទាល់ហើយស្នាក់នៅទីនោះច្រើនអាទិត្យ ឬ ខែដូចអ្នកស្រាវជ្រាវបរទេស ឬ ក្រុមស្រាវជ្រាវជំនាញ ដែលគេចាត់តាំងពីអង្គភាពស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនោះទេ។ មួយខេត្តយ៉ាងយូរបំផុតនៅបានពីរយប់បីថ្ងៃ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត យើងឥតមានយានជំនិះផ្ទាល់ខ្លួន អ៊ីចឹងយើងត្រូវគិតគម្រោងមុនចេញដំណើរល្អិត ល្អន់មែនទែន កន្លែងខ្លះគ្មានឡានក្រុងទៅដល់ ត្រូវជិះឡានឈ្នួល កន្លែងខ្លះត្រូវជិះម៉ូតូឌុប កន្លែង ខ្លះសុំដោយសារអ្នកភូមិ កន្លែងខ្លះកាត់ព្រៃកាត់វាលទៅតែឯង ផ្លោះរបងចូលផ្ទះគេបោះបង់ចោល និង ការផ្សងព្រេងដែលមិនអាចពណ៌នាអស់បានទេ។ ពេលខ្លះទៅដល់កន្លែងគោលដៅ គឺមិន ដូចអ្វីដែលយើងគិតទុក យើងត្រូវបត់បែនសម្រេចចិត្តភ្លាមៗថាត្រូវធ្វើអ្វីបន្ទាប់។» ការតាំងចិត្តនិងការតស៊ូបែបនេះ បានដឹកនាំសុខមានឲ្យទៅដល់ខេត្តជាច្រើនតែម្នាក់ឯងរួម៖ បាត់ដំបង ប៉ៃលិន បន្ទាយមានជ័យ ពោធិ៍សាត់ កំពង់ឆ្នាំង កណ្តាល កំពង់ធំ ក្រចេះ កំពង់ចាម កំពត កែប ព្រៃវែង ។ល។
គួរបន្ថែមផងដែរថាក្នុងរយៈពេលតាំងពិព័រណ៍ចំនួនបីថ្ងៃនេះ នឹងមានកម្មវិធីពិសេសៗ ជាច្រើនទៀតដែលសុទ្ធសឹងតែឆ្លុះបញ្ចាំងពីសិល្បៈវប្បធម៌ខ្មែរយើង ដូចជា ទស្សនីយភាពល្ខោនបាសាក់ទោលដោយមរតកមនុស្សរស់ជាតិ ការស្មូត្រកំណាព្យស្តីពីប្រធានបទអគារបេតិកភណ្ឌ ដោយអតីតជ័យលាភីកំណាព្យលេខ១ទូទាំងប្រទេស ការសម្តែងរបាំប្រពៃណីរបស់យុវជន ការទស្សនាវីដេអូឯកសារកម្រស្តីពីទីក្រុងភ្នំពេញពីអតីតកាល ការធ្វើបាឋកថាដោយវាគ្មិនពាក់ព័ន្ធ និង ការរាំលេងកម្សាន្តសប្បាយចង្វាក់បែបទសវត្សរ៍ទី៦០និង៧០ ជាដើម។ ចំពោះសំបុត្រចូលរួមកម្មវិធីមានតម្លៃ ៥ដុល្លារ ចំណែកឯប្រាក់ចំណូលមួយចំនួននឹងត្រូវបានចែករំលែកសម្រាប់ជួយឧបត្ថម្ភព្រឹទ្ធសិល្បករដែលនឹងចូលរួមក្នុងកម្មវិធីដើម្បីជួយសម្រាលការលំបាករបស់គាត់ និង លើកទឹកចិត្តគាត់ផងដែរ។ កុំភ្លេចចូលរួមទាំងអស់គ្នា ដើម្បីស្វែងយល់អំពីអគារបេតិកភណ្ឌជាច្រើនដែលនៅសេសសល់ទូទាំងប្រទេស៕
Article by KEO SONG
