សត្វរពីងដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនិយមហៅក្លាយមកថា “អាពីង” នោះជាស្តេចអាហារសត្វល្អិតប្រចាំទីប្រជុំជនស្គន់ ស្រុកជើងព្រៃ ខេត្តកំពង់ចាម ដែលអ្នកដំណើរជិតឆ្ងាយដែលជិះយានយន្តឆ្លងកាត់ផ្លូវជាតិលេខ៦ និងលេខ៧ កម្ររំលងហួសណាស់។ អស់រយៈពេលមិនតិចជាង២០ឆ្នាំហើយទេដែលប្រជាជនរស់នៅតំបន់នោះជាច្រើននាក់បានក្លាយខ្លួនជាអាជីវករលក់រពីងបំពងជូនអ្នកដំណើរនៅតាមដងផ្លូវនៅតាមចំណតរថយន្ត និង អាហារដ្ឋាននានានៅទីនោះជារៀងរាល់ថ្ងៃតាំងពីព្រលឹមរហូតដល់ព្រលប់។
អ្នកមីង ច្រិប អាជីវករលក់រពីងម្នាក់ប្រចាំអាហារដ្ឋាន “ពិភពបៃតង៧២” ដែលបានប្រកបរបរនេះជាង២០ឆ្នាំហើយ បានប្រាប់សូវរីនថា ខែធ្នូជារដូវសត្វរពីងពង ដូចនេះធ្វើឲ្យសត្វរពីងធាត់មានសាច់និងពងច្រើនមានរសជាតិគួរឲ្យចង់ទទួលទានបំផុតខុសពីខែផ្សេងៗទៀត ហើយតម្លៃរបស់វាក៏កើនឡើងដែរ គឺរពីងពងមួយក្បាលមានតម្លៃចន្លោះពី ៣០០០រៀលដល់ ៣៥០០រៀល។ សម្រាប់ជនបរទេស រពីងបំពងមួយក្បាលអាចលក់ចេញបានក្នុងតម្លៃ ១ដុល្លារឯណោះ។ បើខុសពីរដូវរពីងពង អាជីវករនៅទីនេះលក់វាក្នុងតម្លៃមួយ ២០០០រៀល ចំណែករំពីងតូចៗដែលដាច់ជើងខ្លះៗសល់ពីបំពង លក់ក្នុងតម្លៃ ១០ក្បាល ១៥០០០រៀល។
កាលពីខ្ទង់១០ឆ្នាំមុន តម្លៃរពីងមួយក្បាលត្រឹមតែ ១៣០០រៀលប៉ុណ្ណោះ ព្រោះកាលពីជំនាន់នោះចំនួនរពីងសម្បូរជាងសព្វថ្ងៃ។ ចំពោះការលក់វិញ ក្នុងមួយថ្ងៃ ជាមធ្យមពួកគាត់អាចលក់រពីងបំពងនេះបានរហូតដល់ ២០០-៣០០ក្បាល។ ប្រសិនបើលក់ឲ្យជនជាតិបរទេស ជាពិសេស ជនជាតិចិន និង វៀតណាម រពីងធំមួយក្បាលមានតម្លៃរហូតដល់ ១០ដុល្លារ ព្រោះជនជាតិទាំងពីរនេះមានជំនឿយកវាទៅត្រាំស្រាឬធ្វើថ្នាំបុរាណដើម្បីជំនួយសុខភាព។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អាជីវករនៅទីនោះសុទ្ធតែអះអាងថា សព្វថ្ងៃចំនួនសត្វរពីងកាន់តែថយចុះ ហើយចំនួនអ្នកប្រមាញ់សត្វរពីងក៏ថយចុះផងដែរដោយសារកត្តាជាច្រើន។ សព្វថ្ងៃ នៅតំបន់ស្គន់ ស្រុកជើងព្រៃនេះសឹងតែលែងមានអ្នកដើររកសត្វរពីងនៅតាមព្រៃដូចកាលពីជាង១០ឆ្នាំមុនទៅហើយ ព្រោះដីព្រៃជាច្រើននៅទីនោះត្រូវបានកាប់ឆ្ការដាំដំណាំ និង អភិវឌ្ឍជាលក្ខណៈឯកជន ធ្វើឲ្យជម្រកធម្មជាតិរបស់សត្វ រពីងត្រូវបានទទួលរងការគំរាមកំហែងខ្លាំង។ បច្ចុប្បន្ន សត្វរពីងដែលដាក់លក់នៅស្គន់នេះភាគច្រើនត្រូវបានគេដឹកតាមរថយន្តតាក់ស៊ីពីឈ្មួញកណ្តាលនៅខេត្តកំពង់ធំ និង ខេត្តព្រះវិហារ ជំនួសវិញ។ តំបន់ដែលសម្បូរអ្នកចាប់សត្វរពីងជាងគេ គឺ ឃុំសាគ្រាម ឃុំក្រយា និង ឃុំសាមគ្គី ស្រុកប្រាសាទបល្ល័ង្គ ខេត្តកំពង់ធំ។
គួរបញ្ជាក់ថា រពីង គឺជាពពួករន្ធកសត្វមានរូសណ្ឋានស្រដៀងនឹងសត្វពីងពាងធំ មានចង្កូមខុបធ្វើរន្ធនៅក្នុងដីព័ទ្ធសរសៃចាក់ស្រេះភ្ជិតមាត់រន្ធ។ រពីងមានពីរប្រភេទ គឺរពីងគោមានរូបតូចសម្បុរប្រផេះ និងរពីងក្របីមានសម្បុរខ្មៅហើយមានមាឌធំជាងរពីងគោ។ រពីងរស់នៅក្នុងរន្ធដែលធ្វើដោយខ្លួនវាផង ឬរស់នៅក្នុងរន្ធក្តាមដែលបោះបង់ចោល។ វារស់នៅក្នុងរន្ធបានតែខែត្រជាក់ទេ។ សម្រាប់រដូវប្រាំងវិញ វាតែងតែលាក់ខ្លួនតាមដើមឈើ ឬក្នុងគម្ពោធព្រៃ។ ដើម្បីចាប់អាពីង គេត្រូវយកចបជីករន្ធរបស់វា រួចយកឈើតូចមួយរុកឲ្យវាចេញពីក្នុងរន្ធ។ ពេលរពីងចេញមកភ្លាម គេត្រូវយកឈើសង្កត់ខ្នងវា ហើយលូកដៃចាប់ឲ្យជាប់ពីលើតែម្តង។
Article by SRIN SOKMEAN
Image Courtesy: CHIN RITHY