Sovrin
Sovrin
វត្តវិហារគោក អារាមវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្តដ៏ទាក់ទាញនៅខេត្តក្រចេះ
TRAVEL & LIVING 3 years ago
ខេត្តក្រចេះជាខេត្តដែលមានសក្តានុពលទេសចរណ៍មួយប្រចាំភូមិភាគឦសានប្រទេស។ ក្រៅពីធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែបនៃដងទន្លេមេគង្គលើដែលហូរកាត់ទឹកដី ខេត្តនេះបង្កើតបានជារមណីយដ្ឋានសំខាន់ៗដូចជា អន្លង់ផ្សោត ទឹកជួរកាំពី កោះទ្រង់ កោះផ្តៅ និង កោះសាមសិប ខេត្តក្រចេះក៏ជាគោលដៅទេសចរណ៍វប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលលេចធ្លោជាងគេបំផុតប្រចាំភូមិភាគនោះពីព្រោះខេត្តនេះជាទីតាំងអតីតរាជធានីសម្ភុរបុរៈ (មានន័យថា ទីក្រុងរបស់ព្រះសិវៈ) នៃរដ្ឋចេនឡាលិចទឹក ក្នុងសម័យចេនឡា ដែល សព្វថ្ងៃ គឺស្ថិតនៅត្រង់ភូមិសាស្រ្តស្រុកសំបូរ ភាគខាងជើងក្រុងក្រចេះ ទីរួមខេត្តក្រចេះ ប្រមាណជាង៣០គីឡូម៉ែត្រ។
វត្តវិហារគោក ឬ វិហារគោកកើត ជាអារាមពុទ្ធសាសនាដែលនៅជិតបង្កើយនឹងវត្ត វិហារសសរ១០ ដែលជារមណីយដ្ឋានធំជាងគេមួយតំណាងខេត្ត មានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បីខ្ទរខ្ទារ គ្រប់ទិសទីរាប់សតវត្សរ៍មកហើយ។ វត្តវិហារគោក មានទីតាំងស្ថិតក្នុងឃុំសំបូរ ស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះដែលមានចំណាយប្រមាណ៣៦គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្ត។ ភ្ញៀវទេសចរទាំងឡាយ ត្រូវធ្វើដំណើរចេញពីទីរួមខេត្តឆ្ពោះទៅទិសខាងជើងតាមផ្លូវខេត្តលេខ៣៧៧ តាមផ្លូវចាក់ កៅស៊ូប្របតាមបណ្តោយដងទន្លេមេគង្គកាត់តាមរមណីយដ្ឋានកាំពីនិងភ្នំសំបុកដោយប្រើ ពេលប្រមាណ១ម៉ោងដើម្បីទៅដល់ទីអារាមនេះ។ លោកអ្នកអាចគយគន់ទេសភាពតាម ដងទន្លេ និង ភូមិស្ថានអ្នកស្រុកចិត្របុរីនិងស្រុកសំបូរជាហូរហែមិនសូវដាច់ ជាពិសេស ជាងគេនោះគឺការប្រកបរបរធ្វើក្រឡានប្រពៃណីលក់តាមដងផ្លូវ ត្រង់ភូមិសាស្រ្តឃុំថ្មគ្រែ។
យោងតាមគេហទំព័រជាផ្លូវការនៃរដ្ឋបាលខេត្តក្រចេះ ស្រុកសំបូរនេះមានលក្ខណៈពិសេសលើផ្នែកពុទ្ធសាសនាគឺមានវត្តចំនួន០៤ទីតាំង មានព្រះវិហារដែលមានព្រះពុទ្ធ បដិមាបែរព្រះភ័ក្រ្តទៅរកទិសធំៗទាំងបួនក្នុងនោះរួមមាន វិហារសសរ១០០ បែរព្រះភ័ក្រ្ត ទៅរកទិសខាងជើង វិហារគោកបែរព្រះភ័ក្រ្តទៅរកទិសខាងកើត វិហារលាវបែរព្រះភ័ក្រ្ត រកទិសខាងលិច និង គោកវិហារ បែរព្រះភ័ក្រ្តទៅទិសខាងត្បូង (សព្វថ្ងៃ បាក់បែកអស់ ហើយ នៅសល់តែគ្រឹះប៉ុណ្ណោះ)។ បានជាហៅថាចំណុចពិសេស ពីព្រោះជាទូទៅ តាម ក្បួនសំណង់អារាមសាសនានៃប្រទេសកម្ពុជា ព្រះពុទ្ធបដិមា ឬ ព្រះជីវ៍ធំត្រូវតម្កល់បែរមុខ ទៅទិសខាងកើត។
យោងតាមឯកសាររបស់វត្តផ្ទាល់ វត្តវិហារគោកនេះមានប្រវត្តិកំណើតតាំងពីយូរ លង់ណាស់មកហើយ ពោលគឺវត្តនេះចាប់បដិសន្ធិតាំងពី គ.ស. ១១៤២ មកម្ល៉េះ ដែលគិត មកដល់ឆ្នាំ២០២១នេះ អារាមនេះមានអាយុកាលបាន ៨៧៨ ឆ្នាំហើយ។ ដោយសារវាស្ថិត នៅលើទីតាំងអតីតរាជធានីសម័យបុរាណ និង មានប្រវត្តិតាំងពីយូរយារបែបនេះហើយ ទើបប្រជាជនម្ចាស់ស្រុកនៅតំបន់នោះឲ្យតម្លៃវត្តនេះជាវត្តបុរាណមិនចាញ់វត្តព្រះវិហារធំសសរ១០០ ដែលមានចម្ងាយត្រឹមតែប្រមាណ១០០ម៉ែត្រពីគ្នានោះទេ។បើនិយាយពីតម្លៃ ស្ថាបត្យកម្មវិញ វត្តនេះជារចនាបថព្រះវិហារខ្មែរសម័យបុរាណដែលនៅសេសសល់ប្រចាំ តំបន់ និង សេសសល់តិចតួចទូទាំងប្រទេស។ វត្តនេះជាវត្តដែលមានព្រះវិហារជហ្វា៤ ស្លាបដំបូលពីរជាន់ មានបាំងសាច និង ហោជាងឈើបុរាណប្រកបដោយក្បាច់ក្បូរយ៉ាង រស់រវើកល្អវិចិត្រ ព្រមទាំងមានសសរឈើចំនួន៦០ដើមធ្វើអំពីឈើតាត្រាវដ៏មានតម្លៃ ក្នុង ទម្រង់លាតឥតមានទឹបមាសក្បាច់ក្បូររចនាអ្វីនោះទេ ហើយសង់នៅលើខឿនខ្ពស់ផុតពីដី មានថែវព័ទ្ធជុំវិញ។
ព្រះវិហារបុរាណនេះត្រូវបានជួសជុលកែលម្អឡើងវិញដោយឯកឧត្តម ទេសរដ្ឋមន្រ្តី អឹម ឈុនលឹម និង លោកជំទាវ កាលពីឆ្នាំ២០០៥។ ក្រោយការជួសជុលនិងលាបពណ៌សា ជាថ្មី ព្រះវិហារបុរាណដ៏តូចច្រឡឹងនេះរឹតតែមានសោភ័ណភាពឡើងទ្វេដង។ ក្រៅពីវិហារ វត្តនេះក៏មានសាលាឆាន់ដ៏ធំមួយខ្នងធ្វើអំពីឈើដំបូលប៉ិតក្រពើហាប្រក់ក្បឿងស្រកាលេញដ៏កម្រ ព្រមទាំងដើមឈើធំមួយដើមបែកមែកសាខាដុះចំកណ្តាលវត្តដ៏ស្រស់ស្អាតអស្ចារ្យ ដែលទាក់ទាញពុទ្ធសាសនកជនគ្រប់ទីជិតឆ្ងាយឲ្យចូលមកធ្វើបុណ្យទានតាមរដូវកាលនិងឆ្លៀតថតរូបអនុស្សាវរីយ៍នៅក្នុងបរិវេណនេះជាហូរហែញ៉ាំងប្រជាប្រិយភាពវត្តនេះកាន់តែល្បីឈ្មោះជាប់បន្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ៕
Article by SRIN SOKMEAN
