លោក ឈិត ចាន់ភីរ៉ាក់ ជាសិល្បករល្ខោននិយាយជនជាតិខ្មែរមួយរូប និងជាអ្នកដឹកនាំ អ្នកសរសេររឿង អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធី និងនាយកប្រតិបត្តិអង្គការល្ខោនគំនិត (Lakhon Komnit Organization) ប្រចាំខេត្តបាត់ដំបង។ ផ្តើមចេញពីប្រវត្តិអតីតភាពជាសិស្សក្រីក្របោះបង់ការសិក្សាចំណេះដឹងទូទៅត្រឹមថ្នាក់ទី១០ លោកបានបន្តខ្សែជីវិតជាសិស្សល្ខោននៃអង្គការហ្វារពន្លឺសិល្បៈក្នុងក្រុងបាត់ដំបងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៣។ ចន្លោះឆ្នាំ ២០១១-២០១៣ លោកមានឱកាសចេញទៅសម្តែងនៅបារាំង ហើយក៏ចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងចំពោះការរីកចម្រើនវិស័យនេះនៅទីនោះ និងព្រួយបារម្ភចំពោះការប្រឈមនៃការបាត់បង់វិស័យនេះនៅក្នុងប្រទេសកំណើតរបស់ខ្លួន។ ក្រោយពីបានគិតគូរពិភាក្សាអំពីបញ្ហានេះជាមួយមិត្តភក្តិពីរបីនាក់ដែលជាសិល្បករដូចគ្នា ពួកគាត់ក៏បានបង្កើតជាក្រុមល្ខោននិយាយតូចមួយក្នុងឆ្នាំ២០១៦។ លុះមកដល់ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ ទើបក្រុមល្ខោនគំនិតនេះត្រូវបានចុះឈ្មោះជាអង្គការពេញច្បាប់ជាប់រហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ក្នុងគោលបំណងដើម្បីបង្កើតឱកាសសម្រាប់ទំនាក់ទំនងរវាងមនុស្សនិងរឿងរ៉ាវជីវិតរបស់ពួកគេ ពោលគឺបង្កើតអនាគតនៃវិស័យល្ខោននិយាយឲ្យក្លាយទៅជាទម្រង់សិល្បៈរួមបញ្ចូល ដឹកនាំដោយជនជាតិខ្មែរ និងតំណាងសំឡេងសង្គមជារួម។
ក្រោមដំបូលនៃអង្គការល្ខោនគំនិត រចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំមាន សហស្ថានិកចំនួន ៣ រូប (ជានាយកប្រតិបត្តិ មន្រ្តីកម្មវិធី និង នាយកផ្នែកទំនាក់ទំនងនិងស្វែងរកជំនួយ) នាយកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ១ រូប, ផ្នែកនិទានរឿងតាមរូបភាព ១ រូប, ផ្នែកសម្របសម្រួល និងជំនួយការចូលរួម ១ រូប រួមជាមួយក្រុមសិល្បករ សិល្បការិនី ចំនួន៥រូប គឺ ពៅ សុវណ្ណ, សុខដឿន, សែម ស៊ីណាក់, ឈួន លីនណា និង ភន រតនៈ។ ថ្វីដ្បិតតែដំណើរការអភិវឌ្ឍន៍អង្គការនេះរងឥទ្ធិពលប៉ះពាល់ដោយសារបញ្ហាកូវីដ១៩ ដែលកើតឡើងក្រោយពេលបង្កើតបន្តិចក៏ពិតមែន តែចាប់តាំងពីស្ថានការណ៍ធូរស្រាលក្នុងឆ្នាំនេះ អង្គការបានទទួលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងគម្រោងជំនួយឧបត្ថម្ភជាបន្តបន្ទាប់ ជាអាទិ៍ គម្រោង Breaking Barriers, គម្រោងទស្សនកិច្ចល្ខោនអាយ៉ងតាមរ៉ឺម៉កកង់បី (Tuk Tuk Puppet Tour), គម្រោងថតខ្សែអាត់សំឡេងល្ខោន ព្រមជាមួយគម្រោងទ្វេភាគី ដូចជា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអង្គការ Mines Advisory Group (MAG) Cambodia, Samaritan’s Purse, Partners for Rural Development and Academics ពីសាកលវិទ្យាល័យមែលប៊ន, ស្ទូឌីយោច្នៃប្រឌិតកម្ពុជាហ្វារ (Phare Creative Studio) និងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុទ្ធសាស្រ្តនៃអង្គការសិល្បៈខ្មែរអមតៈ (The Cambodian Living Arts Thrive Strategic Development Program)។ អង្គការក៏បន្តទទួលបានវិភាគទានពីសប្បុរជននានាតាមរយៈប្រព័ន្ធកម្មវិធី Give2Asia grant ផងដែរ។
ជាសមិទ្ធផល អង្គការបានសម្រេចផ្តល់ការងារដល់សិល្បករល្ខោននិយាយក្នុងស្រុក ព្រមទាំងបុគ្គលិកនិងអ្នកធ្វើការស្ម័គ្រចិត្តមួយចំនួនទៀតក្នុងវិស័យល្ខោននិយាយ។ តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ អង្គការក៏មានក្តីសោមនស្សដែលបានប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តសិល្បៈល្ខោនក្នុងការចូលរួមចំណែកកែប្រែស្ថានភាពរបស់ក្រុមមនុស្សផ្សេងៗក្នុងសង្គម។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ អង្គការបានប្រមូលផ្តុំក្រុមមនុស្សមកពីទីតាំងតំបន់ផ្សេងៗគ្នាឲ្យមកចូលរួមបានកាន់តែច្រើនឡើងៗ។ អង្គការជួយសម្រួលដោយការចំណាយថ្លៃដឹកជញ្ជូនដល់មនុស្សមួយចំនួន រៀបចំសិក្ខាសាលាផ្ទាល់ក្នុងសហគមន៍ និងស្វែងរកវិធីជួយគាំទ្រពួកគេឲ្យបានចូលរួម។
ចំពោះគម្រោងសម្រាប់ចុងឆ្នាំ ២០២២ នេះ និងដើមឆ្នាំ ២០២៣ ខាងមុខ អង្គការមានសកម្មភាពសម្តែងជាច្រើន រួមមាន ល្ខោនរឿង «ត្រីសំណាង» (បាត់ដំបង, វិច្ឆិកា ២០២២), ល្ខោនអាយ៉ងកុមារ “បុរសចេះថ្នាំពិសពស់” (ជំនោរអាត បាត់ដំបង, វិច្ឆិកា ២០២២), ទស្សនីយភាពសម្តែងដោយសហគមន៍ជនពិការ នៃគម្រោង Breaking Barriers (TBC, ធ្នូ ២០២២), ទស្សនីយភាពសម្តែងដោយស្រ្តីរងហិង្សា នៃគម្រោង Breaking Barriers (TBC, ធ្នូ ២០២២), ទស្សនីយភាពសម្តែងដោយសហគមន៍ LGBT+ នៃគម្រោង Breaking Barriers (TBC, ធ្នូ ២០២២), វេទិកាល្ខោនរឿង «ដីយើង» (សំឡូត និងរតនគិរី, មករា ២០២៣) និង ការសម្តែង «បញ្ហាប្រឈមដោយកសិករ» (សំឡូត និងប៉ៃលិន, កុម្ភៈ ២០២៣)។
ជាចុងក្រោយ តាមរយៈទំព័រទស្សនាវដ្តីសូវរីន លោក ឈិត ចាន់ភីរ៉ាក់ តំណាងថ្នាក់ដឹកនាំ និងបុគ្គលិកអង្គការល្ខោនគំនិតទាំងមូល បានផ្ញើសារទៅកាន់មហាជនទាំងឡាយថា «ល្ខោននិយាយអាចរស់រានមានជីវិត និងលូតលាស់ ឬ អាចរលាយបាត់ទាំងស្រុង- វាអាស្រ័យលើការចូលរួមរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នា។ ទាំងអស់គ្នាមានសំឡេង និងរឿងរ៉ាវមានតម្លៃសម្រាប់ចែករំលែក។ ដូចនេះ សូមចូលរួមជាមួយពួកយើង ព្រោះយើងចង់ឮសំឡេងពីអ្នក» ៕
Article by SRINSOKMEAN